Syb Achmed Lala is geboren in Algiers, de hoofdstad van Algerije, op 31 januari 1973.
“Net als Beatrix,” zegt hij glimlachend. Hij laat zich voor het gemak door iedereen ‘Lala’ noemen. We spreken elkaar in de koffieruimte van de Pauluskerk, waar hij een tijdelijke woonplek heeft. Hier is het prettig rustig. Daar houdt Lala van, rust.
Geen veilig thuis
Lala was het oudste kind en groeide op bij zijn opa en oma van vaders kant omdat die een groot huis hadden. Ook zijn ouders woonden daar, met zijn zus en broer. De familie is Berber van afkomst, wat betekende dat de kinderen altijd bij de ouders blijven wonen, ook al zijn zij volwassen.
Zijn vader was journalist. Hij dronk veel alcohol en als hij dronken was, sloeg hij zijn vrouw vaak. Deze zag haar man in Lala terug en reageerde zich op hem af en sloeg hem veel met botbreuken als gevolg. Op het besnijdenisfeest van zijn jongere broertje, speelde hij verstoppertje met wat neefjes en buurjongens. Een neefje liet hem struikelen. Hij viel hard op een steen en werd in een ziekenhuis behandeld, maar zonder verdoving. Bij thuiskomst waarschuwde zijn moeder hem om de schuld niet aan zijn neefje te geven, want dan was hij niet meer welkom thuis.
Ook op de basisschool was Lala niet veilig. Als je niet voldoende je best deed, kreeg je klappen. Op zijn elfde werd hij zelfs misbruikt toen hij documenten ophaalde bij een leraar Arabisch thuis. Lala vertelt het met tranen in zijn ogen. Toen hij het zijn moeder vertelde, kreeg hij nog klappen toe.
Burgeroorlog
Op zijn zeventiende ging Lala bij de politie werken en op zijn achttiende had hij de opleiding voltooid. Toen brak de burgeroorlog uit in Algerije. Lala ging iedere dag naar het lijkenhuis om afscheid te nemen van enkele van zijn collega’s. De verminkingen waren gruwelijk, verschrikkelijk om te zien. Soms had hij de dag daarvoor nog een dienst met hen gedraaid. De politieagenten sliepen in het politiebureau. Er werd op Lala geschoten maar een kogelvrij vest heeft hem gered. Wel heeft hij nog steeds een plaat in zijn arm waar hij wel werd geraakt. Hij moest echt weg uit Algerije, voor zijn eigen veiligheid.
Vluchten naar Europa, weinig geluk
Lala kreeg in november 1994 een visum voor Spanje, maar dit voelde toch te dicht bij Noord-Afrika. Daarom liftte hij mee op vrachtwagens naar Parijs om daar asiel aan te vragen. Maar toen een Algerijnse terrorist een aanslag pleegde, voelde Lala zich niet meer veilig in Frankrijk. Hij vertrok met kennissen naar Duitsland. Daar werd hij aangehouden en teruggestuurd naar Frankrijk, omdat zijn asielaanvraag daar liep. Lala vertelt erover: “Bij de Polizei op het beton slapen en kunnen douchen voelde nog lekkerder dan bij Van der Valk.”
Naamsverwisseling
Lala besloot naar Rotterdam te gaan om via haar grote haven naar Australië te kunnen reizen. “Ik wilde graag bij de Aboriginals wonen, die zijn niet zo hypocriet als de meeste mensen.” In Rotterdam ontmoette Lala dominee Hans Visser, van Perron 0 (de ‘voorloper’ van de Pauluskerk). “Eindelijk iemand die mij gewoon als mens zag en mij hulp aanbood.” Op zijn advies vroeg Lala asiel aan in Rijsbergen, nabij de Belgische grens. Hij ging er lopend naar toe. Maar er bleek nog iemand met zijn naam bij de immigratie en naturalisatiedienst (IND) bekend te zijn die een flink strafblad had in Frankrijk. Omdat Lala geen paspoort had, kon hij niet aantonen dat hij iemand anders was en zelf onschuldig was.
Pauluskerk
Terug in Rotterdam werd hij vrijwilliger in de Pauluskerk, waardoor hij niet zomaar kon worden aangehouden. Maar bij een ruzie kwam de politie tussenbeide en werd hij toch opgepakt. Lala werd verantwoordelijk gehouden voor het strafblad van zijn naamgenoot. Hij kwam in vreemdelingendetentie, wat verwarrend en frustrerend voor hem was. In eigen land werd hij gezien als deserteur omdat hij voor zijn veiligheid vluchtte, en in Nederland waar men zegt om mensenrechten te geven, werd hij onterecht als crimineel gezien. Met de dreiging om teruggestuurd te worden naar Algerije. Na elke detentieperiode werd Lala weer vrijwilliger bij de Pauluskerk: bejaarden helpen, wc’s schoonmaken, etc. Dit bood hem steeds houvast om door te zetten, vol te houden tot de waarheid over zijn identiteit boven water komt.
Dan maar op een andere manier
Tijdens de detentieperiodes leerde Lala ook andere manieren om met onrecht om te gaan, om de politie om de tuin te leiden. Hij kocht steeds een valse identiteitskaart en begon in te breken onder het motto: “Als ik dan toch naar de gevangenis moet, dan maar voor iets dat ik wel gedaan heb.” Lala vond het heerlijk om eindelijk wat geld te hebben, maar zijn sociale leven moest hij inleveren. Zijn toenmalige verloofde wilde hem na zijn derde detentie niet meer zien.
Nadat hij een televisieprogramma zag met slachtoffers van inbraken, begon zijn geweten te knagen. Hij voelde zichzelf slachtoffer van de IND, maar hij besefte dat hij met de inbraken zelf slachtoffers maakte, wat hij niet wilde. Hij stopte er radicaal mee.
Onder de brug slapen
Het povere alternatief was om dagelijks bij het Leger des Heils te eten, boterhammen en flesjes water mee te nemen en onder de brug te slapen, met alle gevaren van dien: aangevallen worden door jongeren en honden. Lala was al jaren geen vrijwilliger meer, hij had de moed en het geloof opgegeven. Na zes jaar kreeg hij via het Leger des Heils werk voor € 15,- per dag.
Terug naar de Pauluskerk
Ook kwam hij weer in de Pauluskerk. Voor een euro kreeg je daar een warme maaltijd en kon je schuilen tegen de kou. Hij werkte mee aan een boek over ‘ongedocumenteerden op leeftijd’. Deuren gingen weer open, de arts van de kerk ontdekte dat hij trombose, chronische pijn en psychische problemen had. Zij hielp hem en hij kreeg een tijdelijk woonplekje in de Pauluskerk, die binnenkort wordt geëvalueerd. Lala is er blij mee: “Als je buiten leeft, durf je geen medicijnen in te nemen, omdat je niet weet wat er gaat gebeuren.”
Vriendin met kindje …. machteloos
Lala had een vriendin, A. Zij was over tijd en zou een zwangerschapstest doen. Die dag werd hij aangehouden en zat bijna een jaar vast. Toen hij A. daarna opzocht, deed zij de deur open met haar dochtertje op de arm. Iemand riep: “Ik ben de vader.” Lala mocht het kindje heel even vasthouden. Toen hij A. later belde en vroeg of het misschien zijn kind was, reageerde zij met: “Luister, het kind heeft geen poepkleur. Als jij nog een keer in de buurt komt, dan bel ik de politie.” Lala smeekte haar om een DNA-test maar A. dreigde met de politie. Lala weet niet of hij nu een dochter heeft en hij voelt zich hier machteloos over.
Lala denkt vaak: Was ik maar in Algerije gebleven, dan was ik maar een keer doodgegaan. Hier ga ik iedere dag weer opnieuw dood. Zijn leven is verziekt en gebrandmerkt door de slordigheid van een ambtenaar.
Fijne en vreselijke mensen
Gelukkig heeft Lala ook goede mensen ontmoet, mensen die hem niet minachten. Die hem een appje sturen of hij samen een biertje wil drinken: een filosoof, een kunstenaar, een muzikant en de onderdirecteur van het Leger des Heils. Zij praten gewoon met hem over het dagelijks leven en hoeven er niks voor terug. Dat verbaasde Lala in het begin van hun vriendschap. Het heeft hem geleerd dat niet iedereen slecht is. Het is erg dat veel mensen misbruik maken van mensen die hier illegaal zijn. Maar gelukkig zijn er ook fijne mensen voor wie dit niets uitmaakt. Zij lieten Lala zien wat liefde en vriendschap is en wat manieren zijn. Lala zou voor hen zonder aarzelen zijn leven geven.
Familie
Tot 2015 heeft Lala contact gehad met zijn familie. Zijn moeder is toen overleden aan leverkanker. Zijn vader leeft nog wel, maar hij is dement en weet niks meer. Met zijn zus heeft hij geen contact meer en zijn broertje is getrouwd.
Lala’s wens
Lala wil graag helpen om het imago van thuis- en daklozen en illegalen te veranderen. Omdat hij zich hier in Nederland thuis voelt, ook al mag hij wettelijk hier niet zijn.
Rotterdam, 10-12-2024
