Verlangen om te trouwen
Het is een diep gekoesterde wens van Tineke (1957) dat ze ooit nog eens zal trouwen met R. Dat moet het mooiste moment van haar leven worden. De datum, 15 mei 2025 heeft ze alvast uitgekozen. Eerst lag de lat hoog, het kon alleen maar doorgaan als ze klaar waren met de cocaïne. “Maar,” verzucht ze, “het is veel te lekker en het beste antidepressivum ter wereld dus die eis heb ik losgelaten. Ik wil wel in therapie gaan en op een punt komen dat we het onder controle hebben. Met de drank gaat het nu al beter maar die coke en de immer weer dreigende depressies in eenzaamheid, dat blijft mijn grote worsteling!”
Strijd tegen eenzaamheid en depressiviteit
We kunnen Tineke online vinden bij Human, in een klein filmisch portret uit 2019 over eenzaamheid. En op de website van de woonvoorziening waar zij in 2019 een eigen huis kreeg in Amsterdam-Oost nadat zij tien jaar dakloos was geweest. Maar de strijd tegen eenzaamheid gaat immer door, ook in de eigen woning. “Vriendinnen heb ik niet, mijn zus wil me niet zien.” Tineke kan in paniek raken als haar vriend R. lang wegblijft of niks van zich laat horen. “Ik ga van hoogtepunt naar kantelpunt en beland uiteindelijk in een dieptepunt,” vertelt Tineke. “High in the Sky and deep down Low.”
“Als je depressief bent, niet meer wil leven maar je moet leven, dat is heel erg. Ik vond altijd dat ik er niet mocht zijn. Ik heb ook wel een zelfmoordpoging gedaan. Mijn leven ligt eigenlijk regelmatig in puin. Ben een manisch-depressieve borderliner en heb zojuist een lange periode van opname achter de rug. En altijd angstig voor een volgende keer. Mijn moeder was depressief toen ik geboren werd en heeft toen niet van me kunnen houden. Ik heb dit later van mijn vader gehoord, zelf heb ik er weinig herinneringen aan. Ik huilde uit bij mijn pop, dat weet ik nog wel.”
Naar het Atheneum en de Sociale Academie
“Ik kon goed leren en ging naar het Atheneum maar in de derde en de vijfde bleef ik zitten. Ik kreeg verkeerde vriendjes, maakte kennis met drugs en op mijn zestiende dronk ik stiekem uit flessen alcohol in de kelder. Mijn vader had dat door en zette streepjes op de fles bij de inhoud. Ik heb mijn ouders verdriet aangedaan. Mijn moeder heeft altijd goed voor me gezorgd maar ach…ze kon er ook niks aan doen, ze begreep mijn psychische aandoening niet. De laatste tien jaar van haar leven had ik de beste gesprekken met mijn moeder en heb ik het goed afgerond. Haar begrafenis heb ik online gevolgd.
“Nadat ik het Atheneum toch had afgemaakt, ging ik in 1977 naar de Sociale Academie. Ik fietste gewoon met mijn spullen van Alphen a/d Rijn naar Amsterdam. Ik deed sociaal- cultureel werk, had het naar mijn zin bij de kraakbeweging en woonde vijf jaar in de Govert Flinckstraat. Mijn scriptie heette ‘Welzijn-Niet zijn’. Ik heb nog een werkplaats voor vrouwen opgericht en het Van Ostadetheater. Mijn eigen revolutie ging samenlopen met de revolutie van de wereld. Ik werkte echter niet veel hoor, want anders bleef er te weinig tijd over om te genieten van het leven.“ Je kunt aan Tineke merken dat dit een bijzondere tijd van haar leven was. Ze vertelt er met plezier over, is blij en lacht.
Strijd met de psychiatrie
Momenteel loopt het leven ook weer even anders. Tineke is hersteld van keelkanker. Ze kan slecht slikken en niet proeven of ruiken. De bestralingen hebben haar keel zodanig aangetast dat ze voortdurend een druipneus heeft en alleen vloeibaar voedsel drinkt. Er is een vast team dat Tineke begeleidt bij het innemen van haar medicatie en soms botst dat. “Als ik een goeie dag heb, wil ik de stemmingsregulatoren die je zo vlak maken, niet innemen, want ik wil voelen, huilen en lachen… Dan word ik boos en dat wordt dan weer heftiger door de coke en daar schrikken ze dan weer van. Ze moeten me dan laten uitrazen. Ik ben liever goed boos dan dat ik weer depressief word. Ik heb 45 punten opgeschreven hoe ik mezelf in therapie zou nemen en ik zei: “lees dit en ga het met me aan.” Maar ja, ze gingen me toch gedwongen opnemen. Het is mijn eeuwige strijd met de psychiatrie.”
Tien jaar verbleef Tineke op straat. Ze gebruikt nu 37 jaar base coke. Vriend R. houdt zich ook met coke overeind. Ook al hebben ze veel ruzie, ze zou graag met hem willen trouwen. Ze heeft hem gevraagd maar hij heeft nooit antwoord gegeven. “Die coke moet onder controle. Het is niet lekker in de zin van een snoepje maar je lichaam hunkert ernaar en je hebt geen keus. Ik moet ernaar streven het niet meer nodig te hebben. Maar ik vrees dat ze me niet helpen. Konden we maar samen in een programma en aan het einde van de rit trouwen.”
Heilige rust
Tineke spreekt bedachtzaam en formuleert fraaie zinnen. Ze schrijft ook graag, soms brieven aan buurvrouw E. Maar voordat Tineke aan schrijven toekomt, moet er rust in haar hoofd zijn en rust in haar huis. En mooie muziek. Flink op de coke wil ook helpen: “Die coke heeft me vaak mooie inzichten gegeven, spaarzame, doch waardevolle glansmomentjes. Alleen dan lukt het om iets goeds op papier te krijgen. Ik noem dat Heilige rust, in mijn Heilige huisje waar Maria altijd brandt, naast twee engelen en een foto van mijn moeder. Dan komt er zo’n geweldig gevoel in mijn hoofd, dat zou ik graag iedereen toewensen. Zo’n moment waarvan ze zeggen dat de Heilige Geest over je heen dwaalt!”
Iedere dag brandt Tineke een kaarsje bij de ultieme moeder, de Heilige Maria en doet in de avond een weesgegroetje, liefst samen met R. “Ik ben katholiek opgevoed, ik zeg altijd: ik geloof niks maar weet het zeker!”
Wensen voor de uitvaart
Ik zou zelf wel een religieuze uitvaart willen en ik wil wel begraven worden, zeker weten. Met muziek van Led Zeppelin: Stairway to Heaven. Ik voel me soms in die rol, dan zie ik mezelf op een touwladdertje naar boven klimmen: There’s a lady who’s sure, all that glitters is gold. And she’s buying a stairway to Heaven!
Amsterdam, 17 oktober 2024
