Vroeger thuis in Kroatië
We ontmoeten elkaar bij de Mozes en Aäronkerk, op een bankje bij het Waterlooplein.
Nikola is zo’n 2,5 jaar geleden naar Amsterdam gekomen vanuit zijn geboorteland Kroatië. Hij vertelt: “Mijn vader zette me het huis uit en wilde niet meer dat ik daar terugkwam. M’n jeugd was niet zo fijn, mijn vaders handjes zaten nogal los. Ik kreeg veel pakken slaag, soms met zo’n brede riem. Ik werd opgevoed met de harde hand.”
“M’n moeder is een lieve vrouw, die weinig te vertellen had. Ik heb twee jongere zussen. Mijn vaders wil was wet en liefde heb ik nooit gekend, we hadden het niet breed. Beide ouders werkten, dus veel aandacht was er ook al niet en ik werd aan m’n lot overgelaten. Het is te pijnlijk voor me om erover te praten! Heel soms heb ik contact met mijn moeder via de app.”
Werk zoeken in Amsterdam
“Ik was werkloos in Kroatië en mijn zus werkte in Amsterdam bij een uitzendbureau voor mensen uit de Oostbloklanden. Ik solliciteerde online en kreeg een baan als order picker. Ik kreeg een kamer in een hotel maar na drie weken kon ik weer vertrekken. Ik ging terug naar Kroatië en woonde bij mijn oma. Dat was wel fijn want ik kon niet meer naar mijn moeder. Toch ging ik terug naar Amsterdam want ik vond een baan als keukenassistent. Maar na drie dagen hoefde ik niet meer te komen. En daar stond ik dan, best wel een beetje verslagen. Maar ik gaf de hoop niet op en solliciteerde op allerlei banen. Maar vaak krijg je niet eens reactie.”
Ik vraag Nikola: “Stel je vindt een baan. Hoe ga je dat doen want je slaapt op straat?“ Nikola weet het niet zo goed. Als hij geen baan heeft, kan hij ook geen kamer huren. Maar hij wil graag een beter leven opbouwen, alleen kan hij pas een postadres krijgen als hij vijf jaar in Nederland verblijft. Dan zou hij de regels kunnen naleven voor inschrijven en van die dingen. Dat wil hij wel, alleen staat de situatie het nu niet toe.
Leven op straat en bij de opvang
Nikola vertelt verder: “Elke dag probeer ik er het beste van te maken. Er zijn gelukkig in Amsterdam veel mogelijkheden en organisaties voor de mensen van de straat. Vooral jonge Oost-Europeanen komen naar Nederland, op zoek naar werk. Maar dat lukt niet iedereen en dan komen ze op straat terecht en glijden ze af. De meesten gebruiken drugs en alcohol. Dat doe ik niet, ik voel me bij hen dan ook niet op mijn plek.”
“Bij de winteropvang is het heel verschillend. Bij één is het net een gevangenis! Daar moet je door een detectiepoort en word je gefouilleerd, alsof ik een misdadiger ben! Maar ze doen het voor de veiligheid. Maar je spullen zijn er niet veilig want er wordt veel gestolen van elkaar. Die opvang is vreselijk. Ik ken veel opvangplekken die veel fijner zijn. Rustiger, je kunt je spullen veilig in een kluisje stoppen, soms kun je douchen en schone kleding pakken, en je krijgt eten. Ik ga nu van het ene inloophuis naar het andere. In de avonduren ga ik naar de bibliotheek en daarna naar een park waar mijn rugzak verstopt ligt in de bosjes. In de herfst en winter is het daar echt overleven: koud, nat, wind. Soms heb ik geluk dat ik dan bijvoorbeeld in een stoelenproject een plek kan vinden. Als het onder nul is of bij een extreem harde wind, dan gaan er meer opvangplekken open. Dat kan ik lezen op de Streetlife app.”
Dag invulling
“Als ik wakker word in het park, dan ga ik naar een inloophuis en eet een ontbijtje. Daar kan ik douchen en schone kleding krijgen en ik wandel veel, vooral met het mooie weer. Is het weer slecht dan blijf ik binnen in een van de inloophuizen. Tegen etenstijd in de avond ga ik naar een plek die op die dag open is. Ook ga ik veel naar de bibliotheek. Lezen, internet en mijn hobby ‘Dj Lil DMG’ op YouTube. Soms ga ik naar mijn zus en soms mag ik ook bij haar slapen. De laatste keer was rond Oudjaar. Ik heb ook een aantal vrienden en daar ga ik zo af en toe langs. Over het algemeen ben ik vaak alleen en zie ik wel wat de dag mij brengt. Omdat ik geen postadres heb, blijf ik maar rondjes draaien en kom ik steeds op hetzelfde punt uit.”
Altijd weer je best doen
Nikola is een lieve positieve persoon. Keisterk en als het erop aankomt, laat hij zeker de kaas niet van zijn brood eten. Hij gaat voor wat hij wil ondanks alle tegenslagen. Hij doet zijn best. Wat gun ik uit het diepst van mijn hart dat Nikola op korte termijn een eigen plek vindt zodat hij zijn droom kan waarmaken.
Muziek
Nikola zingt over het leven op straat in Amsterdam.
Ik heb er een vertaling van gemaakt:
Leven op straat
Ja uh-huh dit gaat over mijn leven op de straat
en alle andere onzin die ik heb meegemaakt,
weet je wel wat ik bedoel, ah luister je klaar oké
yo ik zit vast in deze grote klote stad,
woon op straat of in het inloophuis
elke dag bid ik en hoop dat het beter wordt,
maar elke keer wordt het meer klote zoals dit weer,
dus ik moet werk zoeken en keihard werken
omdat ik al deze rekeningen moet betalen,
dat is waarom ik een baan ga vinden,
dat is de beste manier om wat geld te verdienen,
Man, zo word ik mentaal sterker,
dat betekent dat ik langer in de strijd blijf,
ook als ik niet bang ben om ’s nachts buiten te zijn,
hoe kan ik dan bang voor jou zijn,
want als je het niet wist,
ik hou meer van de nacht dan van zonlicht,
dat is ook het leven van een gangster, niet zoals jij,
ik wil mezelf op elke mogelijke manier verbeteren
omdat ik de beste wil zijn.
dan ben ik trots en schreeuw ik hardop
zodat ik me kan verdedigen
het zal niet makkelijk zijn om me te verslaan
je zult er niet achter komen dus geniet terwijl ik er niet ben
want als ik je schop val je op de grond
dat is waarom ik je zeg niet met me te spelen
niet met me te rotzooien
want het is niet goed om een vijand als mij te hebben
als je me niet gelooft zul je het ook voelen
als je probeert me te verslaan zal het zeker niet makkelijk zijn
dus ga gewoon weg voordat ik je hoofd eraf schop of iemand je doodt
dat is mijn kutleven in Amsterdam afgelopen jaar
Amsterdam, juni 2025
