Het levensverhaal van Esther

Een harde leerschool 

Esther en ik spreken elkaar in het aanloophuis in Alkmaar waar zij als vrijwilliger werkt. Zij heeft een talent om op een gulle manier hartelijkheid te geven aan iedereen om haar heen. En ze geniet van de zachtheid en de hartelijkheid die bij haar terugkomen van de mensen die zij ontmoet. Esthers motto, zie hierboven, heeft zij in haar leven moeten leren. Je kunt wel zeggen dat ze een harde leerschool heeft doorgemaakt. Als kind maakte ze trauma’s mee, waarna ze alleen werd gelaten en werd verwaarloosd. Maar Esther heeft in het leven ook ervaren hoe het is om samen te leven in liefde, om gezien te worden, om voor elkaar te zorgen. En het is heel duidelijk waar zij voor kiest! 

Jeugd in Bergen aan Zee 

Esther is geboren in Bergen aan Zee, in het atelier van haar vader. Het was in de winter van 1963, op de dag van de Elfstedentocht. Het vroor en het sneeuwde, en de dokter bleef vanwege het barre weer de hele avond totdat Esther geboren werd. Vader was een bekend kunstenaar. Hij was beeldhouwer, schilder, graficus, dichter. Hij hield veel van zijn kinderen en was voor Esther heel lief.  

Esthers vader leerde haar moeder kennen toen hij conservator werd in een museum op Curaçao. De liefde stroomt en moeder wordt zwanger. Maar helaas, dat wordt gezien als onzedig gedrag en ze moeten van het eiland weg. Ze gaan in Bergen aan Zee wonen en daar wordt het eerste kindje geboren. Een jaar later komt Esther en daarna nog twee broertjes. Haar oudste broer heeft een ernstige verstandelijke handicap en op vijfjarige leeftijd wordt hij in een inrichting geplaatst. Esther is dan vier jaar. Ze begrijpt er niets van, ze mist haar broertje en moet vreselijk huilen… Haar antwoord hierop is om te gaan zorgen voor haar kleinere broertjes, zorgen voor iedereen. 

Een moeilijke kindertijd 

Er was nog iets dat ervoor zorgde dat de kleine Esther voor iedereen ging zorgen. Het huishouden was een feestelijk hippiehuishouden. Volop weed, pannenkoeken, feesten, drank, waterpijpen… ’s Ochtends bij het ontwaken vonden de kinderen de nog halfgevulde glazen in huis en ze dronken ze leeg. Vader was een vrijbuiter en had veel vriendinnen. Moeder was een heel ander persoon. ‘Eigenlijk was ze niet leuk…,’ zegt Esther. ‘Ik heb geen warme herinneringen aan haar.’  

Als Esther acht jaar is, krijgt ze een ernstig ongeluk. Ze wordt geschept door een auto. Ze moet drie maanden in het ziekenhuis verblijven voor behandeling en herstel. En wat heel erg is: niemand van thuis komt haar bezoeken. Alleen het echtpaar van de auto die haar aangereden heeft, komt iedere maandag op bezoek en brengt chocolade mee. Maar geen vader of moeder. Als Esther uit het ziekenhuis komt, blijkt moeder weg te zijn. Op een dag komt ze terug en ze zet het huis in brand. Het is een ramp. Dit maakt grote indruk op Esther. Wat haar sterk is bijgebleven: ze ziet dat vader huilt.  

Het gezin krijgt een noodwoning maar er volgt nog meer onheil. Buurtbewoners starten een handtekeningenactie met als inzet: geen drugsverslaafden in onze buurt. Daarmee bedoelen ze het gezin van Esther. De zogenaamd deftige mensen in de straat wezen het gezin van Esther af.  

Moeder is dan wel weer terug, vader kiest een eigen weg. Hij wordt een bekend en succesvol kunstenaar. Hij verhuist naar Frankrijk, vindt een nieuwe liefde en hertrouwt. Esther blijft bij moeder wonen. Maar dat gaat helemaal niet goed. Gelukkig is de lagere school een plek waar ze goede dingen beleeft. Ze vindt de school heel leuk. Er is orde, regelmaat, de meester gaat positief met de kinderen om. De leerkrachten merken het als de kinderen het thuis moeilijk hebben en hebben daar aandacht voor. Een mooie herinnering: meester trouwt in de Cacaofabriek aan de Zaanse Schans en de hele klas mag mee. Zo feestelijk!  

Zorgen voor het huishouden 

Moeder is niet in staat het huishouden draaiend te houden. Ze heeft aanhoudend een groot heimwee naar Curaçao, dat is zwaar voor haar. Ze is beschadigd door het vele drank- en drugsgebruik. Mede daardoor worden de kinderen verwaarloosd en gebeuren er foute dingen. Het huis vervuilt en moeder kan niet goed met geld omgaan. Er wordt ingegrepen en de kleinere broertjes komen op een internaat terecht. Esther, inmiddels veertien jaar, is ‘te volwassen voor een pleeggezin’ en blijft thuis wonen.  

Esther verlangt in die tijd wél intens naar geborgenheid en naar een schoon huishouden. Daarom gaat Esther voor iedereen zorgen. Ze wordt een vaak ingezette oppas voor de buurtkindjes. Ze heeft een groot verantwoordelijkheidsgevoel en is vaak overbezorgd. Ondertussen heeft ze vriendinnen met wie ze lekker naar de tienersoos gaat en lekker gaat wandelen en koffiedrinken. Een buurmeisje wordt een hartsvriendin, een katholiek meisje uit een gezin van tien kinderen. Esther herinnert zich: zij leerde mij het Onze Vader. Er ontstaat een veertigjarige hechte vriendschap. Ze zijn zelfs aanwezig bij elkaars bevallingen. 

Middelbare school en kunstzinnige vorming 

Op de middelbare school in Bergen leert Esther Frans. Dat trekt, want vader woont in Frankrijk! Hij had een talenknobbel en Esther heeft die gave ook meegekregen in de genen. Ook dat Esther creatief is, komt van vaders kant. Ze volgt het Individueel Voortgezet Kunstzinnig Onderwijs (IVKO) en dat pakt heel goed uit! De studenten leren een film maken en bezoeken musea. Een heel vormende tijd.  

Volwassen leven 

Als Esther op zichzelf woont, wordt ze op haar achttiende zwanger. De vader is er niet rijp voor, hij wil het kind niet. Esther besluit: dan doe ik het alleen. Ze krijgt een flat en zorgt voor haar zoontje. Later komt er nog een broertje bij, de zoon van een vriend waar ze een lange relatie mee heeft gehad. 

Maar de gevolgen van haar kindertijd met zoveel ingrijpende, pijnlijke gebeurtenissen doen zich gelden. Esther heeft bepaalde dingen uit haar jeugd verdrongen. Ze herinnert zich bijvoorbeeld de brand in huis heel goed, maar niet dat ze daarna een half jaar bij een klasgenoot heeft gewoond. Zelfs nu nog komt Esther door alles wat ze daar heeft meegemaakt, niet graag meer in Bergen.  

Haar verantwoordelijkheidsgevoel en (over)bezorgdheid spelen haar parten. Ze is soms krampachtig in de opvoeding en het huishouden. Altijd stipt om zes uur eten. Ze stáát op witte gordijnen voor de ramen, dat is een symbool voor een schoon huis. De worsteling om haar leven goed op de rit te krijgen wordt soms te zwaar en Esther ontwikkelt straatangst. Therapieën helpen haar om te helen van de wonden uit haar kindertijd. Ook helpen haar hartelijkheid en creativiteit haar om een goed leven te leiden. Esther houdt van haken, breien, tekenen en is creatief met de naaimachine.   

Ook ontwikkelt Esther zich tot pedagogisch medewerker. Ze werkt voor mensen met een verstandelijke beperking en mensen met het dementieel syndroom. En ze is onderwijsassistent in het speciaal onderwijs. Die inzet geeft haar veel voldoening. 

Een nieuwe familie! 

Dan gebeurt er iets dat voor Esther een 100% omkering betekent. Na haar werkende leven gaat ze als vrijwilliger werken in het aanloophuis en komt ze in aanraking met het geloof. Ze heeft als het ware ‘een familie gevonden’. Ze wordt lid van de kerk en voelt zich gezien. In die nieuwe kring bemoedigen de mensen elkaar, sporen elkaar aan. ‘Ik hoor nu ergens bij en dat voelt heel goed’, zegt Esther. ‘Mijn geloof is een soepel verhaal. Ik beweeg me graag tussen de mensen, probeer niet te oordelen, lief te zijn voor mijn naasten. En dat werkt goed, voel ik.’  

De balans opmaken 

Esther heeft als kind veel meegemaakt. Ze kan nu wel veel dingen plaatsen en begrijpen. Belangrijke mensen in haar leven waren haar hartsvriendin en haar partner. Maar het allerbelangrijkste in haar leven zijn haar kinderen en haar twee kleinzoons. Als moeder goed voor haar zoons zorgen, betrokken zijn bij hun school en hoe zij in het leven staan, dat zijn de goede dingen in Esthers leven. De oudste zoon woont inmiddels zelfstandig, de tweede woont nog thuis. Ook hij doet het hartstikke goed, maar hij heeft wel de zorg nodig van lieve mensen om hem heen.  

Esther geeft haar leven nu een cijfer 8. Ze staat open in de wereld, ze is blij, durft alles, ze heeft een fijn, schoon huis, ze zorgt voor mensen om haar heen, ze is heel blij met haar ‘nieuwe familie’ in de kerk en in het aanloophuis. Esther zegt: ‘Er zijn veel mensen die om mij geven’. Haar dagelijkse leidraad?  ‘Met liefde bereik je meer dan met mensen pijn doen.’ 

Alkmaar, oktober 2025